Điều kiện EXW là điều kiện đầu tiên trong hệ thống 11 điều kiện thương mại quốc tế Incoterms 2010. Khi sử dụng điều kiện EXW với người xuất khẩu thì trách nhiệm đơn giản và nhẹ nhàng hơn so với người nhập khẩu. Sau đây cùng mình tìm hiểu chi tiết về điều kiện này như thế nào nhé.
1. Điều kiện EXW là gì?
Trong thương mại quốc tế, Giá xuất xưởng được gọi là EX Works (viết tắt EXW). Đây là một điều kiện của Incoterm. Tất nhiên, tùy theo địa điểm giao hàng mà người ta có thể gọi điều kiện này là “giá giao tại nhà máy” (Ex Factory), “giá giao tại mỏ” (Ex Mine), “giá giao tại đồn điền” (ex plantation), “giá giao tại kho” (Ex Warehouse) nhưng tên gọi tiêu biểu là “giá xuất xưởng” hay “giá giao tại xưởng” (Ex Works).
Theo điều kiện EXW này, bên bán phải: đặt hàng hoá dưới quyền định đoạt của bên mua trong thời hạn và tại địa điểm do hợp đồng quy định, để bên mua có thể xếp hàng lên phương tiện vận tải của mình. Còn bên mua phải nhận hàng tại địa điểm (xưởng, mỏ, kho, đồn điền v.v) của bên bán, chịu mọi rủi ro và phí tổn để lo liệu việc chuyên chở về địa điểm đích. Đối với các giao dịch ngoại thương theo điều kiện này thì bên mua phải có khả năng hoàn thành các thủ tục hải quan tại quốc gia cung cấp hàng hóa, một điều mà ngày nay gần như không thể thực hiện được. Ngoài ra khi người mua tự lo thủ tục xuất khẩu và người mua không có nghĩa vụ phải cung cấp giấy tờ chứng minh hàng đã được xuất khẩu sẽ khiến cho người bán gặp khó khăn trong việc tính toán và khai báo thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng. Do vậy, trong phần lớn các trường hợp mà thuật ngữ được đề cập tới như là EXW thì trên thực tế có nghĩa là bên bán phải thực hiện các thủ tục xuất khẩu và đúng ra nó phải là điều kiện FCA (Giao cho người vận tải).
Trên thực tế điều kiện EXW có thể có các tên gọi khác nhau tùy theo địa điểm giao hàng mà người ta có thể gọi điều kiện này là:
- Ex factory (giao tại xưởng): giá xuất xưởng
- Ex Mime (giao tại mỏ): giá xuất mỏ
- Ex Warehouse (giao tại kho): giá xuất kho
2.Trách nhiệm của người bán và người mua theo điều kiện EXW
Người bán:
- Cung cấp hàng hóa đúng theo hợp đồng bán hàng, cung cấp các chứng từ cần thiết nếu có thể được cho người mua, thông báo cho người mua trong một thời gian hợp lý về thời gian và địa điểm hàng hóa sẽ được đặt dưới quyền định đoạt cảu người mua.
- Chịu mọi rủi ro, phí tổn và chi phí phát sinh cho đến khi lô hàng được người mua sẵn sàng tiếp nhận.
- Theo điều kiện này, người bán phải đặt hàng dưới quyền kiểm soát của người mua trong thời hạn (thời gian) và địa điểm do hợp đồng quy định. Người bán không có trách nhiệm bốc hàng lên phương tiện vận tải, hoặc thông quan xuất khẩu nếu hợp đồng không quy định.
- Thực hiện các biện pháp hỗ trợ cho người mua nếu người mua yêu cầu hoặc trong hợp đồng đã quy định.
Người mua:
- Nhận hàng tại cơ sỏ hay địa điểm đã thỏa thuận với người bán trong hợp đồng (nhận hàng khi hàng đã sẵn sàng để được thu nhận tại địa điểm hay cơ sở đã quy định).
- Thanh toán tiền hàng và chịu mọi chi phí phát sinh trong việc tiếp nhận hàng hóa (chi phí kiểm tra hàng hóa, chi phí về giấy tờ, thủ tục để nhận hàng và thông quan xuất khẩu, chi phí mua bảo hiểm, chi phí mà người bán đã bỏ ra để hỗ trợ cho mình…).
- Tiến hành việc tổ chức vận chuyển và chịu mọi chi phí hao hụt, rủi ro và làm tất cả các công việc để đưa hàng ra khỏi nước xuất khẩu và tới đích của mình.
Do điều kiện EXW là điều kiện thuộc Incoterms nên mang tính tùy biến cao, phụ thuộc nhiều vào tập quán giao nhận của các quốc gia.
Ví dụ: theo đúng quy định của điều kiện EXW, thì việc bốc xếp hàng lên phương tiện vận chuyển ở địa điểm giao hàng là trách nhiệm của người mua nhưng ở Việt Nam hay Mỹ thì công việc này thường do người xuất khẩu làm. Nếu chi phí bốc xếp này nhỏ thì không đáng nói nhưng nếu chi phí lớn thì nên cân nhắc để quy định cụ thể trong hợp đồng ngoại thương.
Như vậy, Điều kiện EXW là điều kiện mà nghĩa vụ của người bán là ít nhất, còn người mua phải làm mọi việc từ vận chuyện nội địa, vận chuyển quốc tế, làm thủ tục hải quan đầu xuất, thủ tục hải quan đầu nhập, chịu rủi ro, chi phí trong quá trình vận chuyển,…
Một số lưu ý sau:
(1) Người bán không có nghĩa vụ với người mua về việc xếp hàng, mặc dù trên thực tê người bán có điều kiện hơn để thực hiện công việc này. Nếu người bán xếp hàng thì người bán làm việc đó với rủi ro và chi phí do người mua chịu. Trường hợp người bán có điều kiện hơn trong việc xếp hàng thì điêu kiện FCA, theo đó người bán xếp hàng và chịu tất cả rủi ro và chi phí, sẽ thích hợp hơn.
(2) Một người mua mua từ một người bán theo điều kiện EXW để xuất khẩu cần biết rằng người bán chỉ có nghĩa vụ hỗ trợ người mua khi người mua yêu cầu để thực hiện xuất khẩu chứ người bán không có nghĩa vụ làm thủ tục hải quan. Do đó, người mua không nên sử dụng điều kiện EXW nếu họ không thể trực tiếp hoặc gián tiếp làm thủ tục thông quan xuất khẩu.
(3) Người mua có nghĩa vụ rất hạn chế trong việc cung cấp thông tin cho người bán liên quan đến xuất khẩu hàng hóa. Tuy vậy, người bán có thể cần một số thông tin, chẳng hạn như để tính thuế hoặc báo cáo nếu cần.